ผจญภัยเดินป่าสัมผัสธรรมชาติ เพลินตา...ดูนกที่ช่องเย็น

ผจญภัยเดินป่าสัมผัสธรรมชาติ เพลินตา...ดูนกที่ช่องเย็น

ใครที่ชอบท่องเที่ยวเดินป่า โดยเฉพาะการชื่นชมความงามตามธรรมชาติของนกนานาพันธุ์ โดยปราศจากเครื่องพันธนาการ ต้องไม่พลาดที่จะไปเยือน “ช่องเย็น” ที่ตั้งอยู่ภายในอุทยานแห่งชาติแม่วงก์ ไม่รอช้า ตามโครงการเลดี้ เจอร์นี ของการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) พาผู้หญิงเที่ยวไทย 2554 ไปดูนก ท้าสายลม ที่ช่องเย็น จังหวัดกำแพงเพชร กันเลย...
เมื่อไปถึงอุทยานแห่งชาติแม่วงก์กันแล้ว จะต้องทำบัตรผ่านเพื่อขึ้นไปสู่ช่องเย็น ณ ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว จากนั้น เจ้าหน้าที่จะแนะนำและให้ความรู้ว่าโดยรอบบริเวณอุทยานเป็นเทือกเขาสูงสลับซับซ้อนเรียงรายกันตามแนวเทือกเขาถนนธงชัย โดยมียอดเขาที่สูงที่สุด คือ ยอดเขาโมโกจู ซึ่งมีความสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 1,964 เมตร แถมยังกระซิบอีกว่า รายการสารคดีท่องเที่ยวทางโทรทัศน์ที่มีพระเอกคนดังเป็นผู้ดำเนินรายการก็เคยขึ้นไปถึงยอดเขาแห่งนี้มาแล้ว (ไม่ธรรมดาจริง ๆ) พร้อมทั้งให้ข้อมูลเกี่ยวกับช่องเย็น ซึ่งเป็นจุดหมายปลายทางของเราในครั้งนี้
ช่องเย็น ตั้งอยู่หลักกิโลเมตรที่ 93 บนความสูงจากระดับน้ำทะเล 1,340 เมตร จึงไม่ต้องแปลกใจว่าทำไมเมื่ออยู่ด้านล่างอากาศธรรมดาแต่พอขึ้นไปที่ช่องเย็นแล้วถึงรู้สึกเย็นขึ้นมาทันที หรือแม้บางครั้งอากาศด้านล่างดี ๆ อยู่แต่พอขึ้นไปกลับเจอฝน หรือมักได้รับคำแนะนำให้พกเสื้อกันหนาวติดตัวขึ้นไปด้วย..
เหตุที่ถูกขนานนามว่า ช่องเย็น นั้น เพราะว่า เป็นช่องเขาที่มีลมพัดผ่านเย็นตลอดทั้งปี มีสภาพเป็นป่าดิบเขา ลักษณะเป็นที่ราบหน้าผาที่ตั้งอยู่ระหว่างช่องเขา โดยทิศตะวันตกจะเป็นลมหนาวที่พัดมาจากช่องเขาในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง ส่วนทางด้านทิศตะวันออกเป็นลมหนาวที่พัดมาจากช่องเขาในอุทยานแห่งชาติแม่วงก์ ทำให้บริเวณช่องเย็นนอกจากจะมีอากาศที่หนาวเย็นแล้ว ยังมีลมพัดผ่านตลอดทั้งปี อุณหภูมิเฉลี่ยไม่เกิน 12-16 องศาเซลเซียส และยังเป็นจุดสุดท้ายที่ยานพาหนะจะเข้าถึงของถนนสายคลองลาน-อุ้มผาง
อีกด้วย
บริเวณช่องเย็นแห่งนี้ นอกจากจะอุดมสมบูรณ์ไปด้วยพรรณไม้หลากหลายชนิดแล้ว ยังเป็นถิ่นอาศัยของนกหลากหลายสายพันธุ์ จึงเป็นอีกจุดหนึ่งที่นักผจญภัยนิยมมาเที่ยวส่องนกกัน จากการสำรวจพบนกชนิดต่าง ๆ มากถึง 305 ชนิด 53 วงศ์ เป็นการบ่งบอกถึงความสมบูรณ์ของผืนป่าได้เป็นอย่างดี จึงนับได้ว่าเป็นแหล่งดูนกที่ดีที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทยเลยทีเดียว!!
เมื่อฟังข้อมูล รายละเอียดต่าง ๆ แล้ว ยิ่งทำให้อยากเห็นของจริงซะแล้ว แต่ก่อนที่จะไปสัมผัสกับความสวยงามของผืนป่าและเหล่าพันธุ์นกทั้งหลาย ต้องเตรียมอุปกรณ์และร่างกายให้พร้อมเสียก่อน แม้จะได้รับข้อมูลในการเดินป่ามาบ้างแล้วว่าต้องแต่งกายให้รัดกุม ไม่ว่าจะเป็น การใส่กางเกงขายาว เสื้อแขนยาวและเสื้อหนาวที่มิดชิด สวมใส่รองเท้าผ้าใบและหมวก และที่สำคัญเพื่อความปลอดภัยจาก ตัวทากดูดเลือดแขกผู้ไม่ได้รับเชิญ แต่เป็นเจ้าของพื้นที่ จึงต้องเปลี่ยนถุงเท้าเป็นถุงเท้ายาวแล้วเอาไว้ด้านนอกของกางเกงที่ใส่เพื่อป้องกันทากเข้ากางเกง พร้อมกับทาครีมกันแมลง เนื่องจากที่นี่มีแมลงเจ้าถิ่นที่ชื่อว่า ตัวคุ่น ที่ชอบบินมาเกาะตามตัวเพื่อกินเลือดเช่นกัน เพราะบางคนถูกกัดแล้วแพ้ขึ้นเป็นตุ่มบวมก็มี
จากนั้น รับอุปกรณ์กล้องส่องทางไกลและหนังสือคู่มือดูนก แล้วขึ้นรถเพื่อขึ้นไปยังช่องเย็น ตลอดระยะทางประมาณ 28 กิโลเมตรสองข้างทางจะเต็มไปด้วยต้นไม้ป่า ดอกไม้ รวมทั้งมีจุดแวะชมวิวสวย ๆ อยู่หลายแหล่ง แต่เนื่องจากทางขึ้นไปค่อนข้างลาดชันและมีทางโค้งอยู่หลายโค้งเหมือนกัน คนขับรถจึงต้องใช้ความระมัดระวังในการขับขี่พอสมควร
มาถึงช่องเย็น เจ้าหน้าที่แนะนำการดูนกที่ดีให้ฟังว่า ต้องแต่งกายให้กลมกลืนกับธรรมชาติและไม่ส่งเสียงดังเด็ดขาดเพราะจะทำให้นกบินหนีไปหมด..อดเห็น.. วันที่ไปนั้นโชคไม่เข้าข้างสักเท่าไหร่ เพราะมีฝนตกปรอย ๆ ลงมาตลอด แต่พอฝนหยุด ก็ไม่รอช้าเดินหน้าเข้าป่ากันทันที
นกตัวแรกที่ได้เห็น คือ นกปรอดเหลืองหัวจุก เจ้าหน้าที่อุทยานฯ บอกว่า เป็นนกที่พบเห็นได้บ่อยที่สุดเพราะในช่องเย็นจะมีนกปรอดอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก แต่ก็ต้องดูให้ดีว่าเป็นนกปรอดชนิดใด หลักในการดูนก มีอยู่ว่า เมื่อส่องเห็นนกแล้วจำลักษณะของนกไว้ให้ดี แล้วกลับมาเปิดหนังสือดูว่าเป็นนกอะไร เพราะนก 1 วงศ์ แบ่งได้อีกหลายสกุลและหลายชนิด อาจจะมีความแตกต่างกันเพียงเล็กน้อย เช่น สีที่คิ้วหรือหาง ถ้าไม่แน่ใจให้กลับไปดูนกตัวจริงอีกครั้ง เพื่อเทียบให้ชัดเจนว่าเป็นนกชนิดใด ชื่อว่าอะไรกันแน่ ได้เห็นของจริง..สวยดี..ตื่นเต้นกันใหญ่แต่ต้องเก็บความดีใจเอาไว้ในใจ
เสียดาย...เดินได้ไม่นานเพราะฝนเริ่มตกหนัก จึงต้องหันหลังกลับออกจากป่า แต่กลุ่มนักดูนกที่มาร่วมทริปด้วย ให้ความหวังว่า ด้านนอกของป่าที่ช่องเย็นก็สามารถดูได้เช่นกัน เพราะนกจะบินมากินผลไม้สุก เมื่อพวกเขายืนตั้งกล้องอยู่ไม่นานนักก็ได้เห็น นกขุนแผน กับ นกกระเต็นอกขาว ที่บินมากินกล้วยสุก ทำให้ชาวคณะที่ยืนอยู่ตรงนั้นได้อานิสงส์พลอยได้เห็นไปด้วย...เผลอใช้กล้องส่องนกของนักดูนกดูกันใหญ่ จนลืมไปเลยว่าตนเองก็มีกล้องอยู่ในมือเหมือนกัน แต่บางคนก็พยายามส่องกล้องของตนเองดูเหมือนกัน...แต่หาเท่าไรก็ไม่เห็นนกสักที!?
สมชาย วิเชียรกัลยารัตน์ หัวหน้าอุทยานฯ บอกว่า ที่ช่องเย็นแห่งนี้มีนกให้ชมมากมาย โดยจะมี นกภูหงอนพม่า กับ นกเงือกคอแดง เป็นพระเอกของที่นี่ โดยกลุ่มนักดูนกที่ขึ้นมากันนั้นบางคนเซียนมาก แค่ได้ยินเสียงนกก็รู้แล้วว่าเป็นนกอะไร แต่ต้องฟังให้ดี ๆ เพราะที่นี่มีนกที่ชื่อว่า แซงแซว เป็นนกที่สามารถเลียนเสียงนกด้วยกันเองได้ จึงต้องเซียนจริง ๆ ถึงจะรู้จริง ไม่เช่นนั้นก็จะโดนเจ้าแซงแซวหลอกเอาได้
เดินเล่นบนช่องเย็น รู้สึกเย็นสบายสมชื่อ มีลมพัดมาเรื่อย ๆ ตลอดเวลา มองไปที่ทิวเขาจะเห็นสายหมอกลอยมาเป็นระลอก ๆ มองไปรอบ ๆ ได้บรรยากาศดีจริง ๆ ก่อนกลับออกมาจากอุทายานแห่งชาติแม่วงก์ ทำตัวให้เป็นประโยชน์ด้วยการร่วมกันทำแนวกันไฟบริเวณเส้นทางศึกษาธรรมชาติ เพื่อป้องกันไฟป่าที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต เป็นการช่วยอนุรักษ์พื้นที่ป่าและช่วยปกป้องรักษาทรัพยากรธรรมชาติให้
คงอยู่ต่อไป
เมื่อได้มาเยือน...ทำให้มองต่อไปว่า หากเจ้าหน้าที่อุทยานฯ และนักท่องเที่ยวทุกคน สามารถปฏิบัติตามระเบียบได้อย่างนี้ตลอดไป อุทยานแห่งชาติแม่วงก์และช่องเย็น ก็จะยังคงมีแต่สิ่งดี ๆ ของธรรมชาติรอผู้มาเยือนอย่างไม่เสื่อมคลาย...

การเดินทางมายังอุทยานแห่งชาติแม่วงก์

โดยทางรถยนต์ ได้ 2 เส้นทาง คือ สายแรกจาก กรุงเทพฯ เดินทางไปตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1 เลี้ยวซ้าย กม.ที่ 338 สู่อุทยานแห่งชาติแม่วงก์ ทางหลวงหมายเลข 1117 กม.ที่ 65 ถนนคลองลาน-อุ้มผาง เมื่อถึงสี่แยกเลี้ยวซ้ายเข้าคลองลานให้ตรงไป
อีก 19 กิโลเมตร ก็จะถึงที่ทำการอุทยานฯ

สายที่สอง หากใช้ทางหลวงหมายเลข 1072 กรุงเทพฯ-นครสวรรค์-ลาดยาว-คลองลาน จะเข้าสู่อุทยานแห่งชาติแม่วงก์ คือ ทางหลวงหมายเลข 1117 กม.ที่ 65 ถนนคลองลาน-อุ้มผาง เมื่อถึงสี่แยกคลองลานแล้วให้เลี้ยวซ้ายไปที่ทำการอุทยานฯ

หากเดินทางโดยรถประจำทางหรือโดยสารรถปรับอากาศสาย กรุงเทพฯ-คลองลาน ให้ลงที่ตลาดคลองลาน แล้วเหมารถสองแถวหรือรถมอเตอร์ไซค์ไปอุทยานฯ ราคาแล้วแต่จะตกลงกัน

สภาพภูมิอากาศของอุทยานแห่งชาติแม่วงก์ แบ่งออกเป็น 3 ฤดู

ฤดูร้อนเริ่มตั้งแต่เดือนมีนาคม-พฤษภาคม อากาศจะค่อนข้างร้อนจัดและมีฝนเล็กน้อยซึ่งจะทำให้ต้นไม้ผลัดใบ ส่วนฤดูฝนจะอยู่ระหว่างเดือนมิถุนายน-ตุลาคม จะเป็นช่วงที่มีฝนตกตลอด และฤดูหนาว ระหว่างเดือนพฤศจิกายน-กุมภาพันธ์ ซึ่งเป็นช่วงที่เหมาะแก่การไปท่องเที่ยวมากที่สุด เพราะอากาศค่อนข้างเย็น เมื่อเดินป่าดูนกจะไม่ร้อนมากนัก

อุปกรณ์ที่ต้องเตรียม

เสื้อและกางเกง ควรเป็นเสื้อแขนยาวและกางเกงควรเป็นขายาวเช่นกัน หากมีเสื้อกันหนาวอีกสักตัวก็จะดี เพื่อป้องกันแมลงและแสงแดด รองเท้า ควรเป็นรองเท้าผ้าใบที่สวมใส่พอดี รวมทั้ง ใส่ถุงเท้ายาว และจัดเตรียม ครีมทากันยุงและแมลง ส่วน หมวก ควรเลือกหมวกปีกหรือหมวกแก๊ปก็ได้ ตลอดจน หา น้ำดื่ม ติดตัวไปด้วยก็จะเป็นการดี

แหล่งท่องเที่ยงใกล้เคียง

หากมีเวลาเดินทางข้ามจังหวัดไปยังถิ่นประวัติศาสตร์ สุโขทัย เพื่อชมสาธิต การทำผ้าหมักโคลน ที่ อ.ศรีสัชนาลัย โดยแม่บ้านกลุ่มอาชีพทอผ้านาต้นจั่น ที่ใช้ภูมิปัญญาโบราณนำผ้าทอมาหมักโคลนทิ้งไว้ 1 คืน แล้วต้มกับสีที่ได้จากธรรมชาติ ไม่ว่าจะเป็น ครั่ง มะเกลือ ไม้ฝาง ทำให้ได้ผ้าหมักโคลนที่สวยงาม และที่สำคัญเนื้อนิ่ม น่าสวมใส่ ซึ่งมีผลิตภัณฑ์หลากหลายประเภทด้วยกันทั้ง ผ้าพันคอ ผ้าคลุมไหล่ เสื้อ กางเกง ประโปรง กระเป๋า ให้ได้เลือกสรรกัน

เดินเข้าไปในหมู่บ้านอีกนิดเพื่อไปชมการทอผ้าใต้ถุนบ้าน และกิจกรรมผู้สูงอายุ ภูมิปัญญาตาวงศ์ ที่อยู่ไม่ไกลกันนัก โดยตาวงศ์ วัย 84 ปี จะสาธิต การทำตุ๊กตาบาร์โหนให้ได้ชมกันซึ่งหาชมได้ยากเพราะทั้งหมู่บ้านมีเพียงตาวงศ์คนเดียวที่ยังคงทำตุ๊กตาบาร์โหนอยู่และโดยปกติตาวงศ์จะทำตุ๊กตาบาร์โหนเพียงวันละตัวเท่านั้น

ใช้พลังงานมาพอสมควรแวะอิ่มอร่อยกับเมนูดัง ข้าวเปิ๊บ หรือ ก๋วยเตี๋ยวพระร่วง ที่ร้านป้าเครื่อง สามารถเดินเข้าไปชมกรรมวิธีการทำที่คล่องแคล่วของป้าเครื่องกันก่อนได้เพื่อเรียกน้ำย่อย แถมยังมี ก๋วยเตี๋ยวแบ และ พันหมี่ ให้ได้ลิ้มลองอีกด้วย.